Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.

1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1. wykonywania projektów włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
2. sporządzania dokumentacji technicznej włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
3. wytwarzania i wykańczania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
4. wykonywania prac związanych z konserwacją i renowacją włókienniczych wyrobów dekoracyjnych.

2. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;

   (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
   Uczeń:

   1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
   2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
   3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
   4. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
   5. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
   6. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
   7. organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   8. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
   9. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   10. udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

   (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
   Uczeń:

   1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
   2. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
   3. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
   4. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
   5. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
   6. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
   7. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
   8. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
   9. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
   10. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
   11. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

   (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
   Uczeń:

   1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
   2. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
   3. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
   4. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
   5. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

   (KPS). Kompetencje personalne i społeczne
   Uczeń:

   1. przestrzega zasad kultury i etyki;
   2. jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
   3. przewiduje skutki podejmowanych działań;
   4. jest otwarty na zmiany;
   5. potrafi radzić sobie ze stresem;
   6. aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
   7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
   8. potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
   9. potrafi negocjować warunki porozumień;
   10. współpracuje w zespole.

   (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
   Uczeń:

   1. planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
   2. dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
   3. kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
   4. ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
   5. wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
   6. komunikuje się ze współpracownikami.
2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno-usługowego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(AU.c) i PKZ(AU.s);

   PKZ(AU.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: operator maszyn w przemyśle włókienniczym, rękodzielnik wyrobów włókienniczych, technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, technik włókiennik

   Uczeń:

   1. wykonuje kompozycje kolorystyczne oraz kompozycje płaskie i przestrzenne z zastosowaniem technik rysunkowych;
   2. rozróżnia surowce, półprodukty i wyroby włókiennicze;
   3. charakteryzuje sposoby otrzymywania surowców, półproduktów i wyrobów włókienniczych;
   4. rozróżnia parametry budowy wyrobów włókienniczych;
   5. charakteryzuje procesy wytwarzania wyrobów włókienniczych;
   6. klasyfikuje odpady powstałe podczas wytwarzania wyrobów włókienniczych;
   7. sporządza szkice i rysunki techniczne części maszyn i urządzeń;
   8. odczytuje oznaczenia i symbole stosowane w rysunkach technicznych;
   9. rozpoznaje maszyny i urządzenia włókiennicze;
   10. rozpoznaje części maszyn i urządzeń włókienniczych;
   11. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

   PKZ(AU.s) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik włókiennik, technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych

   Uczeń:

   1. projektuje wyroby włókiennicze z zastosowaniem technik komputerowych;
   2. przestrzega zasad prezentacji i ekspozycji prac plastycznych oraz projektów;
   3. przestrzega zasad montażu i demontażu zespołów maszyn i urządzeń mechanicznych;
   4. rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń elektrycznych;
   5. określa funkcje zespołów, podzespołów i mechanizmów maszyn i urządzeń;
   6. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych opisane w części II:

   AU.18. Wytwarzanie, konserwacja i renowacja rękodzielniczych wyrobów włókienniczych

   1. Wykonywanie rękodzielniczych wyrobów tkanych i haftowanych

   Uczeń:

   1. rozpoznaje rodzaje nitek stosowanych w rękodzielniczych wyrobach włókienniczych;
   2. rozpoznaje rodzaje wyrobów tkanych i haftowanych;
   3. określa wpływ składu surowcowego na jakość wyrobów tkanych i haftowanych oraz warunki ich przechowywania;
   4. określa właściwości użytkowe tkanin i haftów;
   5. określa parametry budowy tkanin i haftów;
   6. rozróżnia rodzaje haftów i splotów tkackich;
   7. wykonuje rysunki splotów tkackich zasadniczych oraz splotów pochodnych od zasadniczych;
   8. sporządza projekty plastyczne tkanych i haftowanych wyrobów rękodzielniczych;
   9. dobiera surowce do wykonywania tkanych i haftowanych wyrobów rękodzielniczych;
   10. dobiera techniki wykonywania tkanych i haftowanych wyrobów rękodzielniczych;
   11. przygotowuje krosna oraz artykuły pomocnicze do wykonywania tkanin;
   12. dobiera narzędzia i artykuły pomocnicze do haftowania;
   13. wykonuje i wykańcza tkane oraz haftowane wyroby rękodzielnicze;
   14. ocenia jakość tkanych i haftowanych wyrobów rękodzielniczych;
   15. wykonuje prace związane z konserwacją narzędzi i urządzeń stosowanych do ręcznego wytwarzania wyrobów tkanych i haftowanych;
   16. sporządza kalkulacje kosztów wytwarzania tkanych i haftowanych wyrobów rękodzielniczych.

   2. Wykonywanie rękodzielniczych wyrobów dzianych i koronkarskich

   Uczeń:

   1. rozpoznaje rodzaje dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych oraz określa ich przeznaczenie użytkowe;
   2. rozróżnia rodzaje wyrobów koronkarskich;
   3. oblicza parametry budowy dzianin i wyrobów koronkarskich;
   4. rozróżnia sploty dzianin i wyrobów koronkarskich;
   5. wykonuje rysunki schematyczne podstawowych i  pochodnych splotów dziewiarskich;
   6. sporządza projekty plastyczne dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych;
   7. dobiera techniki wykonywania dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych;
   8. dobiera maszyny, narzędzia oraz przybory do wykonywania wyrobów dzianych i koronkarskich;
   9. przygotowuje wyroby liniowe do wytwarzania dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych;
   10. przygotowuje maszyny i artykuły pomocnicze do wytwarzania dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych;
   11. wykonuje oraz wykańcza dziane i koronkarskie wyroby rękodzielnicze;
   12. ocenia jakość dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych;
   13. sporządza kalkulacje kosztów wytwarzania dzianych i koronkarskich wyrobów rękodzielniczych.

   3. Wykonywanie konserwacji i renowacji włókienniczych wyrobów dekoracyjnych

   Uczeń:

   1. rozpoznaje rodzaje uszkodzeń włókienniczych wyrobów dekoracyjnych i określa zakres ich naprawy;
   2. dobiera metody renowacji i konserwacji włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   3. planuje czynności związane z naprawą, renowacją oraz konserwacją     włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   4. dobiera narzędzia, urządzenia oraz maszyny do naprawy, renowacji i konserwacji włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   5. dobiera materiały i środki do konserwacji oraz renowacji włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   6. oblicza zapotrzebowanie na materiały podstawowe i pomocnicze do konserwacji oraz renowacji włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   7. sporządza kalkulacje kosztów oraz ustala ceny usług związanych z konserwacją i renowacją włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   8. wykonuje renowację i konserwację włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   9. ocenia jakość wykonanych usług;
   10. określa warunki klimatyczne w pomieszczeniach, w których wykonuje się renowacje i konserwacje włókienniczych wyrobów dekoracyjnych.

   AU.45. Projektowanie i organizacja procesów wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych

   1. Badanie parametrów surowców i wyrobów włókienniczych

   Uczeń:

   1. rozróżnia techniki wytwarzania wyrobów włókienniczych;
   2. dobiera metody badania surowców i wyrobów włókienniczych;
   3. dobiera przyrządy i aparaturę do badania surowców i wyrobów włókienniczych;
   4. wykonuje pomiary parametrów strukturalnych i użytkowych wyrobów włókienniczych;
   5. opracowuje i interpretuje wyniki badań laboratoryjnych;
   6. określa właściwości konfekcyjne i użytkowe wyrobów włókienniczych;
   7. określa właściwości higieniczne, estetyczne i wytrzymałościowe wyrobów włókienniczych;
   8. dobiera sposoby konserwacji wyrobów włókienniczych.

   2. Projektowanie włókienniczych wyrobów dekoracyjnych oraz planowanie procesów ich wytwarzania

   Uczeń:

   1. rozpoznaje surowce oraz techniki wykonania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   2. projektuje włókiennicze wyroby dekoracyjne, uwzględniając ich właściwości użytkowe;
   3. opracowuje koncepcję wykorzystania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych do określonego wnętrza lub obiektu;
   4. dobiera surowce oraz techniki wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   5. wykonuje rysunki splotów stosowanych we włókienniczych wyrobach dekoracyjnych;
   6. opracowuje dokumentację projektową włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   7. dobiera metody wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   8. określa warunki klimatyczne w pomieszczeniu, w którym wytwarza się włókiennicze wyroby dekoracyjne;
   9. planuje czynności związane z wytwarzaniem włókienniczych wyrobów dekoracyjnych.

   3. Organizowanie i kontrolowanie procesów wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych

   Uczeń:

   1. ocenia stan techniczny maszyn i urządzeń;
   2. przygotowuje maszyny i urządzenia do wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych zgodnie z założeniami technicznymi i technologicznymi;
   3. kontroluje pracę maszyn i urządzeń stosowanych w procesie wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych;
   4. kontroluje przestrzeganie procedur jakości w procesie technologicznym;
   5. kontroluje przebieg procesu technologicznego wytwarzania wyrobów dekoracyjnych pod kątem zgodności z projektem i dokumentacją techniczno-technologiczną;
   6. rozpoznaje nieprawidłowości przebiegu procesu technologicznego;
   7. dobiera sposoby korygowania nieprawidłowości procesu technologicznego;
   8. prowadzi dokumentację przebiegu procesu wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych.

3. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik włókienniczych wyrobów dekoracyjnych powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1. pracownię włókienniczą, w której powinny być zorganizowane stanowiska badań surowców i wyrobów włókienniczych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: wagę laboratoryjną, mikroskop do identyfikacji włókien, sprzęt laboratoryjny, odczynniki chemiczne do identyfikacji włókien, lupę tkacką, kalkulator; ponadto pracownia powinna być wyposażona w przyrządy: zrywarkę do przędzy i wyrobów, grubościomierz, urządzenie do badania równowagi skrętu przędzy, skrętomierz, termosuszarkę, psychrometr, motowidło, przyrządy do aklimatyzacji próbek, eksykator, termometr do pomiaru temperatury powietrza, higrometr, sprawdzian pasmowy, katalogi surowców włókienniczych, półproduktów i wyrobów włókienniczych, instrukcje obsługi aparatury i urządzeń, instrukcje wykonywania badań;
2. pracownię technologii włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, wyposażoną
   w: modele maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, schematy kinematyczne i technologiczne maszyn, części i elementy robocze maszyn, katalogi surowców i wyrobów włókienniczych oraz środków pomocniczych, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, katalogi maszyn i urządzeń stosowanych do wytwarzania włókienniczych wyrobów dekoracyjnych, normy dotyczące włókiennictwa, dokumentacje techniczno-technologiczne;
3. pracownię projektowania, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowiska projektowania wyrobów dekoracyjnych (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w materiały i przybory rysunkowe,
   2. stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu dla nauczyciela,
   3. stanowiska komputerowe dla uczniów (jedno stanowisko dla jednego ucznia), drukarki, skanery i plotery (po jednym na cztery stanowiska komputerowe), pakiet programów biurowych, programy komputerowego wspomagania projektowania, projektor multimedialny, drukarkę kolorową umożliwiającą drukowanie w formacie A3
   ponadto pracownia powinna być wyposażona w: sztalugi, ruchome podium dla modeli, komplet obiektów modelowych do sporządzania rysunków z natury, plansze pisma technicznego, koło barw, rysunki techniczne płaskich wyrobów włókienniczych, rysunki schematyczne sylwetek: kobiecej, męskiej i dziecięcej oraz sylwetek w ruchu, albumy współczesnych i dawnych włókienniczych wyrobów dekoracyjnych – tkanin artystycznych, dzianin, koronek i haftów, albumy dzieł sztuki;
4. warsztaty szkolne, w których powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowiska przygotowania surowców włókienniczych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: wannę do przygotowania surowców do farbowania, kotły do kąpieli barwiącej, mieszadła, wirówkę, pojemniki na barwniki, wagę laboratoryjną, wagę szalkową, zestaw naczyń laboratoryjnych, środki do bielenia i prania włókien,
   2. stanowiska wytwarzania tkanych wyrobów dekoracyjnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: kołowrotek, snowarkę ręczną, cewiarkę ręczną, motowidła, nawijarki, krosna rękodzielnicze: poziome i pionowe, urządzenia i materiały: ubijak, tarczówki tkackie, czółenka tkackie, rozpinki tkackie, przędze wełniane i bawełniane z obróbki ręcznej i mechanicznej, nici osnowowe lniane, sznurki, modele: wzorniki splotów zasadniczych i pochodnych, wzornicę dla krosna ręcznego z mechanizmem wzornicowym,
   3. stanowiska wytwarzania dzianych wyrobów dekoracyjnych (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: przewijarkę krzyżowo-stożkową, motowidła, nawijarki, szydełka o różnej numeracji i druty o różnej numeracji, szydełkarkę płaską, maszyny szwalnicze: stębnówkę płaską, stębnówkę łańcuszkową, owerlok, urządzenia i materiały: igły do szycia ręcznego o różnej numeracji, nici do szycia ręcznego i maszynowego, lupę tkacką, taśmę centymetrową, wagę szalkową, przędzę dziewiarską, dodatki krawieckie, plansze splotów dziewiarskich podstawowych i pochodnych,
   4. stanowiska wytwarzania haftów i koronek (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: stolik koronkarski, wałek koronkarski, klocki koronkarskie, czółenka do koronek, krosno hafciarskie, igły do haftowania, tamborki, przekłuwacz, szydełko, ramki oraz kształtki do wytwarzania koronek, tekturę na wałek koronkarski, kalkę koronkarską, tkaniny pod haft, nici do wyrobu koronek,
   5. stanowiska wykańczania wyrobów dekoracyjnych (jedno stanowisko dla sześciu uczniów), wyposażone w: stół lub deskę do prasowania, żelazko elektryczno-parowe, prasownik, zaparzaczkę, materiały i przybory krawieckie, materiały do wykonywania zdobień, zestawy wyrobów tkackich, dziewiarskich, haftów i koronek, stojaki do dzianin, pojemniki na wodę oraz składowane wyroby, dokumentacje techniczno-technologiczne, katalogi ściegów ręcznych, koronkowych i maszynowych, katalogi dodatków wykończeniowych i zdobniczych;
   ponadto warsztaty szkolne powinny być wyposażone w: wózki transportowe, stojaki, pojemniki na wyroby włókiennicze, instrukcje obsługi maszyn oraz narzędzia do ich regulacji.

Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach i warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego oraz podmiotach stanowiących potencjalne miejsce zatrudnienia absolwentów szkół kształcących w zawodzie.

Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin).

4. Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego¹⁾

¹⁾ W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych danego typu, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.