Kierunek: technik technologii szkła

Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.

  1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik technologii szkła powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

  1. obsługiwania maszyn i urządzeń do sporządzania zestawu szklarskiego i topienia mas szklanych;
  2. obsługiwania maszyn i urządzeń do formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła;
  3. formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym;
  4. wykonywania badań laboratoryjnych surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła;
  5. organizowania i prowadzenia procesów wytwarzania wyrobów ze szkła.
  1. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

  1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;

    (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
    Uczeń:

    1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
    2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
    3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
    4. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
    5. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
    6. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
    7. organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
    8. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
    9. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
    10. udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

    (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
    Uczeń:

    1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
    2. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
    3. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
    4. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
    5. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
    6. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
    7. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
    8. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
    9. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
    10. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
    11. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

    (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
    Uczeń:

    1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
    2. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
    3. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
    4. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
    5. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

    (KPS). Kompetencje personalne i społeczne
    Uczeń:

    1. przestrzega zasad kultury i etyki;
    2. jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
    3. przewiduje skutki podejmowanych działań;
    4. jest otwarty na zmiany;
    5. potrafi radzić sobie ze stresem;
    6. aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
    7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
    8. potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
    9. potrafi negocjować warunki porozumień;
    10. współpracuje w zespole.

    (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
    Uczeń:

    1. planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
    2. dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
    3. kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
    4. ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
    5. wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
    6. komunikuje się ze współpracownikami.
  2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno-usługowego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(AU.a) i PKZ(AU.v);

    PKZ(AU.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: operator urządzeń przemysłu szklarskiego, technik technologii szkła

    Uczeń:

    1. sporządza szkice i rysunki techniczne części maszyn i urządzeń;
    2. rozróżnia części maszyn i urządzeń oraz określa ich zastosowanie;
    3. określa właściwości materiałów konstrukcyjnych;
    4. rozróżnia schematy technologiczne;
    5. posługuje się dokumentacją techniczną;
    6. posługuje się przyrządami pomiarowymi;
    7. wykonuje prace z zakresu obróbki ręcznej i maszynowej materiałów;
    8. rozróżnia elementy układów automatyki;
    9. charakteryzuje układy sterowania pracą maszyn i urządzeń;
    10. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

    PKZ(AU.v) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik technologii szkła, technik ceramik

    Uczeń:

    1. klasyfikuje i oblicza błędy pomiarowe;
    2. wykonuje obliczenia wytrzymałościowe;
    3. wyjaśnia zjawiska fizyczne i fizykochemiczne zachodzące w procesach technologicznych;
    4. stosuje metody i przyrządy do badania lepkości i gęstości;
    5. przedstawia wyniki pomiarów i obliczeń w postaci tabel i wykresów;
    6. korzysta z norm i instrukcji stanowiskowych;
    7. charakteryzuje systemy zarządzania jakością, bezpieczeństwem i środowiskiem;
    8. sporządza schematy technologiczne;
    9. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych.
  3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik technologii szkła opisane w części II:

    AU.05. Wytwarzanie wyrobów ze szkła

    1. Sporządzanie zestawów szklarskich i topienie mas szklanych

    Uczeń:

    1. dobiera surowce szklarskie;
    2. dobiera maszyny i urządzenia do przygotowania surowców i sporządzania zestawów szklarskich;
    3. obsługuje maszyny i urządzenia podczas przygotowania i naważania surowców szklarskich;
    4. sporządza zestawy szklarskie różnymi technikami;
    5. dobiera maszyny i urządzenia do transportu i zasypu zestawów szklarskich do pieców;
    6. obsługuje maszyny i urządzenia do transportu i zasypu zestawów szklarskich do pieców;
    7. obsługuje piece szklarskie podczas wytopu masy szklanej;
    8. kontroluje parametry topienia mas szklanych w piecach;
    9. wykonuje czynności związane z obsługą pieców do topienia mas szklanych;
    10. ocenia jakość masy szklanej.

    2. Formowanie wyrobów ze szkła sposobem ręcznym

    Uczeń:

    1. rozpoznaje wyroby ze szkła formowane sposobem ręcznym;
    2. dobiera materiały, narzędzia i urządzenia do ręcznego formowania i zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła;
    3. wykonuje czynności związane z formowaniem wyrobów ze szkła sposobem ręcznym;
    4. obsługuje urządzenia do ręcznego formowania wyrobów ze szkła;
    5. wykonuje czynności związane ze zdobieniem wyrobów ze szkła technikami hutniczymi;
    6. ocenia jakość wykonania wyrobów formowanych ze szkła sposobem ręcznym;
    7. wykonuje prace związane z konserwacją narzędzi do ręcznego formowania wyrobów ze szkła.

    3. Formowanie wyrobów ze szkła sposobem mechanicznym

    Uczeń:

    1. rozpoznaje wyroby ze szkła formowane sposobem mechanicznym;
    2. rozróżnia techniki mechanicznego formowania wyrobów ze szkła;
    3. rozróżnia sposoby zasilania masą szklaną maszyn i urządzeń w procesie kształtowania wyrobów ze szkła;
    4. dobiera maszyny i urządzenia do mechanicznego formowania wyrobów ze szkła;
    5. obsługuje maszyny i urządzenia do mechanicznego formowania wyrobów ze szkła;
    6. ocenia jakość wykonania wyrobów ze szkła formowanych sposobem mechanicznym.

    4. Wykańczanie, zdobienie oraz przetwarzanie wyrobów ze szkła

    Uczeń:

    1. wykonuje czynności związane z odprężaniem, hartowaniem i obróbką termiczną wyrobów ze szkła;
    2. wykonuje czynności związane z obsługą pieców do odprężania i hartowania wyrobów ze szkła;
    3. dobiera materiały i narzędzia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła;
    4. dobiera techniki wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła;
    5. dobiera techniki zdobienia hutniczego wyrobów ze szkła;
    6. dobiera maszyny i urządzenia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła;
    7. obsługuje maszyny i urządzenia do wykańczania, zdobienia i przetwarzania wyrobów ze szkła;
    8. ocenia jakość wyrobów ze szkła.

    AU.49. Organizacja procesów wytwarzania wyrobów ze szkła

    1. Wykonywanie badań laboratoryjnych surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła

    Uczeń:

    1. określa właściwości surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła;
    2. dobiera metody badań właściwości surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła;
    3. dobiera sprzęt laboratoryjny i urządzenia do badania właściwości surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła;
    4. posługuje się sprzętem i urządzeniami do wykonania badań laboratoryjnych;
    5. pobiera i przygotowuje próbki surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła do badań laboratoryjnych;
    6. korzysta z instrukcji i norm podczas wykonywania badań laboratoryjnych;
    7. wykonuje badania właściwości surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła;
    8. opracowuje i interpretuje wyniki badań laboratoryjnych;
    9. prowadzi dokumentację badań laboratoryjnych.

    2. Organizowanie procesów sporządzania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych

    Uczeń:

    1. planuje procesy technologiczne sporządzania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych;
    2. wykonuje obliczenia składu chemicznego szkła i zestawów szklarskich;
    3. opracowuje receptury zestawów szklarskich;
    4. posługuje się dokumentacją technologiczną, normami i instrukcjami dotyczącymi topienia masy szklanej;
    5. dobiera parametry technologiczne procesu sporządzania zestawu szklarskiego;
    6. wykonuje obliczenia wskaźników techniczno-technologicznych pieców szklarskich;
    7. dobiera piece do topienia mas szklanych;
    8. sporządza harmonogramy topienia mas szklanych w piecach szklarskich;
    9. nadzoruje procesy technologiczne sporządzania zestawów szklarskich i topienia mas szklanych.

    3. Organizowanie procesów formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła

    Uczeń:

    1. planuje procesy formowania i wykańczania wyrobów ze szkła oraz zdobienia szkła różnymi technikami;
    2. określa wpływ właściwości płynnej masy szklanej i szkła na proces formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła;
    3. posługuje się dokumentacją technologiczną procesu formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła;
    4. dobiera parametry technologiczne procesu formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła;
    5. wykonuje obliczenia zdolności produkcyjnej maszyn i urządzeń stosowanych w przemyśle szklarskim;
    6. obsługuje urządzenia do sterowania procesami technologicznymi i kontrolowania procesów technologicznych;
    7. dobiera parametry procesu odprężania, hartowania i obróbki termicznej wyrobów ze szkła;
    8. nadzoruje procesy formowania i wykańczania wyrobów ze szkła oraz zdobienia szkła różnymi technikami;
    9. planuje i nadzoruje proces technologiczny przetwórstwa wyrobów ze szkła;
    10. sporządza raporty dotyczące przebiegu procesu formowania, wykańczania, zdobienia i przetwórstwa wyrobów ze szkła.
  1. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik technologii szkła powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:

  1. pracownię rysunku technicznego, wyposażoną w: materiały i przybory rysunkowe, modele brył geometrycznych i części maszyn, kolekcje części maszyn ogólnego zastosowania, katalogi i zestawy norm dotyczących rysunku technicznego i dokumentacji technicznej, stanowiska komputerowe z drukarką podłączoną do sieci (jedno stanowisko dla jednego ucznia), stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, projektor multimedialny, skanery i plotery (po jednym urządzeniu na cztery stanowiska komputerowe), programy komputerowego wspomagania projektowania (Computer Aided Design);
  2. pracownię technologiczną, wyposażoną w: piec laboratoryjny do topienia oraz odprężania szkła, narzędzia i materiały do obróbki ręcznej i mechanicznej materiałów, formowania wyrobów ze szkła sposobem ręcznym, elementy układów automatyki i sterowania pracą maszyn i urządzeń, formy szklarskie, urządzenia do badań właściwości surowców szklarskich, szkła i wyrobów ze szkła, narzędzia i przyrządy pomiarowe, przyrządy do badania i kontroli jakości surowców, półproduktów i wyrobów ze szkła, sprzęt laboratoryjny, modele maszyn i napędów elektrycznych, modele pieców szklarskich, maszyn i urządzeń do sporządzania zestawów szklarskich, formowania wyrobów ze szkła sposobem mechanicznym, wykańczania, obróbki, zdobienia i przetwarzania szkła, kolekcje materiałów i narzędzi do wykańczania, obróbki, zdobienia i przetwórstwa szkła, materiały konstrukcyjne, kolekcje wyrobów ze szkła formowanych, wykańczanych, zdobionych i przetwarzanych różnymi technikami, kolekcje wyrobów ze szkła z wadami masy szklanej i wadami wykonania, kolekcje surowców szklarskich, schematy technologiczne i dokumentację techniczno-technologiczną procesów produkcyjnych, schematy układów regulacji i sterowania, normy, instrukcje, dokumentację technologiczną, katalogi, foliogramy, fotografie, filmy dydaktyczne dotyczące procesów produkcji szkła.

Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, hutach szkła i przedsiębiorstwach produkujących wyroby ze szkła.

Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 8 tygodni (320 godzin).

  1. Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru administracyjno--usługowego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów

330 godz.

AU.05. Wytwarzanie wyrobów ze szkła

700 godz.

AU.49. Organizacja procesów wytwarzania wyrobów ze szkła

170 godz.

1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych danego typu, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.