Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.

1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik rybactwa śródlądowego powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1. prowadzenia chowu i hodowli ryb i raków słodkowodnych;
2. użytkowania rybackiego wód śródlądowych;
3. wykonywania wstępnego przetwórstwa ryb i raków;
4. planowania produkcji ryb i raków w akwakulturze;
5. organizowania i nadzorowania prac w intensywnym chowie i hodowli ryb;
6. obsługiwania i konserwacji sprzętu i urządzeń rybackich;
7. prowadzenia i obsługi ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami).

2. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;

   (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
   Uczeń:

   1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
   2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
   3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
   4. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
   5. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
   6. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
   7. organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   8. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
   9. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   10. udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

   (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
   Uczeń:

   1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
   2. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
   3. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
   4. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
   5. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
   6. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
   7. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
   8. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
   9. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
   10. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
   11. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

   (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
   Uczeń:

   1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
   2. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
   3. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
   4. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
   5. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

   (KPS). Kompetencje personalne i społeczne
   Uczeń:

   1. przestrzega zasad kultury i etyki;
   2. jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
   3. przewiduje skutki podejmowanych działań;
   4. jest otwarty na zmiany;
   5. potrafi radzić sobie ze stresem;
   6. aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
   7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
   8. potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
   9. potrafi negocjować warunki porozumień;
   10. współpracuje w zespole.

   (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
   Uczeń:

   1. planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
   2. dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
   3. kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
   4. ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
   5. wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
   6. komunikuje się ze współpracownikami.
2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(RL.b) i PKZ(RL.c);

   PKZ(RL.b) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego

   Uczeń:

   1. rozpoznaje gatunki i stadia rozwojowe ryb i raków;
   2. charakteryzuje środowisko wód śródlądowych;
   3. określa znaczenie wybranych formacji ekologicznych wód śródlądowych w akwakulturze;
   4. rozpoznaje choroby i szkodniki ryb i raków;
   5. pobiera próbki wody oraz przeprowadza badania i analizy jej parametrów;
   6. stosuje przepisy prawa dotyczące żeglugi śródlądowej;
   7. korzysta z zewnętrznych środków finansowych na prowadzenie gospodarki rybackiej;
   8. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

   PKZ(RL.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: ogrodnik, technik ogrodnik, pszczelarz, technik pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, operator maszyn leśnych, technik leśnik, rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego, technik weterynarii, technik agrobiznesu, jeździec, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki

   Uczeń:

   1. wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych;
   2. stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego;
   3. przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym;
   4. wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T.
3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik rybactwa śródlądowego opisane w części II:

   RL.02. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze

   1. Wykonywanie prac związanych z chowem i hodowlą ryb i raków słodkowodnych

   Uczeń:

   1. rozróżnia pojęcia stosowane w rybactwie stawowym;
   2. charakteryzuje technologię produkcji ryb i raków;
   3. dobiera stawy do etapów oraz systemów chowu ryb i raków słodkowodnych;
   4. wykonuje czynności związane z rozrodem ryb i raków słodkowodnych w warunkach naturalnych;
   5. wykonuje czynności związane z podchowem stadiów młodocianych ryb i raków słodkowodnych;
   6. wykonuje czynności związane z zarybianiem stawów hodowlanych;
   7. rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu ryb i raków słodkowodnych;
   8. przygotowuje i przechowuje pasze stosowane w rybactwie;
   9. prowadzi prace związane z żywieniem oraz dokarmianiem ryb i raków słodkowodnych;
   10. wykonuje odłowy kontrolne i odławia ryby i raki słodkowodne;
   11. wykonuje czynności związane z zimowaniem i magazynowaniem ryb i raków słodkowodnych;
   12. prowadzi chów ryb i raków słodkowodnych, przestrzegając zasad profilaktyki i higieny;
   13. wykonuje czynności związane z podnoszeniem kultury stawów;
   14. sortuje i transportuje różne sortymenty ryb i raków słodkowodnych.

   2. Użytkowanie rybackie wód śródlądowych

   Uczeń:

   1. stosuje pojęcia związane z akwakulturą w wodach śródlądowych;
   2. wykonuje prace rybackie zgodnie z przepisami prawa wodnego i przepisami prawa dotyczącymi rybactwa śródlądowego;
   3. dobiera skład gatunkowy ryb i raków słodkowodnych do typu zbiornika wodnego i cieku;
   4. wykonuje czynności związane z zarybianiem wód śródlądowych;
   5. prowadzi połowy przy użyciu narzędzi sieciowych, narzędzi kolnych, agregatu prądotwórczego i urządzeń rybackich;
   6. przechowuje i przygotowuje ryby i raki słodkowodne do sprzedaży;
   7. wykonuje czynności związane z pozyskaniem materiału zarybieniowego ryb i raków słodkowodnych;
   8. wykonuje melioracje rybackie w wodach śródlądowych;
   9. sporządza dokumentację rybacką.

   3. Prowadzenie prac rybackich z zastosowaniem sprzętu, maszyn i urządzeń rybackich

   Uczeń:

   1. rozpoznaje sprzęt, narzędzia, maszyny i urządzenia stosowane w gospodarstwach rybackich;
   2. stosuje pomocniczy sprzęt rybacki;
   3. naprawia sieciowe narzędzia połowu i odłowu ryb;
   4. wykonuje wybrane sieciowe narzędzia połowu i odłowu ryb;
   5. obsługuje łodzie rybackie i ich wyposażenie;
   6. prowadzi prace rybackie w gospodarstwach stawowych i jeziorowych z zastosowaniem maszyn;
   7. obsługuje budowle i urządzenia hydrotechniczne;
   8. obsługuje wyposażenie wylęgarni i podchowalni ryb.

   RL.15. Organizacja prac rybackich w akwakulturze

   1. Planowanie produkcji ryb i raków w akwakulturze

   Uczeń:

   1. posługuje się księgą stawową i jeziorową oraz operatem rybackim obwodu rybackiego;
   2. dobiera technologię produkcji ryb odpowiednią do gospodarstwa rybackiego;
   3. oblicza wskaźniki wielkości produkcji obiektu rybackiego na podstawie parametrów wody i jego wyposażenia;
   4. oblicza liczebność obsad i wielkość produkcji ryb i raków;
   5. oblicza zapotrzebowanie na paszę i sporządza preliminarz żywienia;
   6. sporządza harmonogramy prac rybackich dla obiektu rybackiego;
   7. sporządza zestaw technicznego wyposażenia obiektu rybackiego;
   8. projektuje narzędzia połowu i odłowu ryb i raków;
   9. oblicza koszty budowy narzędzi połowu i odłowu.

   2. Organizowanie prac rybackich w intensywnym chowie i hodowli ryb i raków

   Uczeń:

   1. dobiera metody intensywnego chowu ryb i raków;
   2. prowadzi chów ryb i raków z zastosowaniem intensywnych metod chowu;
   3. przygotowuje tarlaki ryb i raków do rozrodu sztucznego;
   4. wykonuje czynności związane ze zwalczaniem chorób ryb i raków;
   5. wykonuje czynności związane z leczeniem ryb i raków pod nadzorem lekarza weterynarii;
   6. rozróżnia rasy, formy i odmiany ryb i raków;
   7. przeprowadza selekcję, dobór i krzyżowanie ryb i raków.

   3. Wykonywanie wstępnego przetwórstwa ryb i raków

   Uczeń:

   1. rozpoznaje asortyment wstępnie przetworzonych ryb i raków;
   2. określa przydatność ryb i raków do spożycia i przetwarzania;
   3. wykonuje prace związane z przedłużaniem trwałości surowca rybnego;
   4. wykonuje prace w zakresie wstępnego przetwarzania ryb i raków;
   5. oblicza ceny asortymentu wstępnie przetworzonych ryb i raków;
   6. wykonuje prace przetwórcze, stosując przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa żywności.

3. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik rybactwa śródlądowego powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1. pracownię akwakultury, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowisko chowu ryb i raków w postaci obiektu stawowego
      o powierzchni co najmniej jednego hektara,
   2. stanowisko wylęgarniczo-podchowowe obejmujące: pomieszczenia do przeprowadzania stymulacji hormonalnej i tarła ryb; wylęgarnię ryb i raków wraz z aparatami inkubacyjnymi i z oprzyrządowaniem; podchowalnię ryb i raków wyposażoną w baseny lub akwaria podchowowe wraz z oprzyrządowaniem,
   3. stanowisko żywienia ryb i podnoszenia kultury stawów obejmujące
      magazyn pasz oraz pomieszczenia z zestawem sprzętu do podnoszenia kultury stawów;
   ponadto pracownia powinna być wyposażona w projektor multimedialny i filmy dydaktyczne dotyczące chowu ryb;
2. pracownię rybactwa jeziorowego i rzecznego, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowisko rybactwa jeziorowego w postaci jeziora o powierzchni co najmniej pięćdziesięciu hektarów,
   2. stanowisko obsługi i konserwacji sprzętu składające się z przystani rybackiej z hangarem na łodzie,
   3. magazyn na sprzęt sieciowy i narzędzia rybackie,
   4. stanowisko zabezpieczenia surowca rybnego, wyposażone w lodownię lub pomieszczenie do magazynowania ryb,
   5. pomieszczenie do przedłużania trwałości i wstępnej obróbki ryb;
   ponadto pracownia powinna być wyposażona w projektor multimedialny i filmy dydaktyczne dotyczące połowu ryb;
3. pracownię organizacji prac rybackich w akwakulturze, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowiska planowania produkcji (jedno stanowisko dla sześciu uczniów), wyposażone w: komputery wraz z oprogramowaniem mającym zastosowanie w rybactwie, wzory dokumentacji gospodarczej, próbki materiałów, surowców i pasz,
   2. stanowiska projektowania i wykonywania sieciowych narzędzi połowów i odłowów (jedno stanowisko dla sześciu uczniów), wyposażone w: materiały sieciowe, narzędzia do cięcia, zszywania i obsadzania tkaniny sieciowej;
4. warsztaty szkolne, w których powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
   1. stanowiska do obróbki ręcznej metali,
   2. stanowiska pojazdów stosowanych w rybactwie, takich jak: ciągnik rolniczy z przyczepą (przyczepami) lub pojazd wolnobieżny z przyczepą (przyczepami).

Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach i warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, gospodarstwach rybackich i rybackich ośrodkach doświadczalnych.

Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 8 tygodni (320 godzin).

Warunkiem skierowania ucznia na praktykę zawodową jest ukończenie podstawowych kursów bezpieczeństwa w zakresie podstaw ratownictwa wodnego oraz udzielania pierwszej pomocy.

Szkoła przygotowuje ucznia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami). Egzamin państwowy, wymagany do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii, jest przeprowadzany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.

4. Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego¹⁾

¹⁾ W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.