Kierunek: technik rybactwa śródlądowego
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.
- CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik rybactwa śródlądowego powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
- prowadzenia chowu i hodowli ryb i raków słodkowodnych;
- użytkowania rybackiego wód śródlądowych;
- wykonywania wstępnego przetwórstwa ryb i raków;
- planowania produkcji ryb i raków w akwakulturze;
- organizowania i nadzorowania prac w intensywnym chowie i hodowli ryb;
- obsługiwania i konserwacji sprzętu i urządzeń rybackich;
- prowadzenia i obsługi ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami).
- EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:- rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
- rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
- określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
- określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
- określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
- organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:- stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
- stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
- stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
- rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
- analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
- inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
- przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
- prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
- planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
- optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:- posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
- interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
- analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
- formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
- korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:- przestrzega zasad kultury i etyki;
- jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
- przewiduje skutki podejmowanych działań;
- jest otwarty na zmiany;
- potrafi radzić sobie ze stresem;
- aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
- przestrzega tajemnicy zawodowej;
- potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
- potrafi negocjować warunki porozumień;
- współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:- planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
- dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
- kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
- ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
- wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
- komunikuje się ze współpracownikami.
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(RL.b) i PKZ(RL.c);
PKZ(RL.b) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego
Uczeń:
- rozpoznaje gatunki i stadia rozwojowe ryb i raków;
- charakteryzuje środowisko wód śródlądowych;
- określa znaczenie wybranych formacji ekologicznych wód śródlądowych w akwakulturze;
- rozpoznaje choroby i szkodniki ryb i raków;
- pobiera próbki wody oraz przeprowadza badania i analizy jej parametrów;
- stosuje przepisy prawa dotyczące żeglugi śródlądowej;
- korzysta z zewnętrznych środków finansowych na prowadzenie gospodarki rybackiej;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(RL.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: ogrodnik, technik ogrodnik, pszczelarz, technik pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, operator maszyn leśnych, technik leśnik, rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego, technik weterynarii, technik agrobiznesu, jeździec, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki
Uczeń:
- wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych;
- stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego;
- przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym;
- wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T.
- efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik rybactwa śródlądowego opisane w części II:
RL.02. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze
1. Wykonywanie prac związanych z chowem i hodowlą ryb i raków słodkowodnych
Uczeń:
- rozróżnia pojęcia stosowane w rybactwie stawowym;
- charakteryzuje technologię produkcji ryb i raków;
- dobiera stawy do etapów oraz systemów chowu ryb i raków słodkowodnych;
- wykonuje czynności związane z rozrodem ryb i raków słodkowodnych w warunkach naturalnych;
- wykonuje czynności związane z podchowem stadiów młodocianych ryb i raków słodkowodnych;
- wykonuje czynności związane z zarybianiem stawów hodowlanych;
- rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu ryb i raków słodkowodnych;
- przygotowuje i przechowuje pasze stosowane w rybactwie;
- prowadzi prace związane z żywieniem oraz dokarmianiem ryb i raków słodkowodnych;
- wykonuje odłowy kontrolne i odławia ryby i raki słodkowodne;
- wykonuje czynności związane z zimowaniem i magazynowaniem ryb i raków słodkowodnych;
- prowadzi chów ryb i raków słodkowodnych, przestrzegając zasad profilaktyki i higieny;
- wykonuje czynności związane z podnoszeniem kultury stawów;
- sortuje i transportuje różne sortymenty ryb i raków słodkowodnych.
2. Użytkowanie rybackie wód śródlądowych
Uczeń:
- stosuje pojęcia związane z akwakulturą w wodach śródlądowych;
- wykonuje prace rybackie zgodnie z przepisami prawa wodnego i przepisami prawa dotyczącymi rybactwa śródlądowego;
- dobiera skład gatunkowy ryb i raków słodkowodnych do typu zbiornika wodnego i cieku;
- wykonuje czynności związane z zarybianiem wód śródlądowych;
- prowadzi połowy przy użyciu narzędzi sieciowych, narzędzi kolnych, agregatu prądotwórczego i urządzeń rybackich;
- przechowuje i przygotowuje ryby i raki słodkowodne do sprzedaży;
- wykonuje czynności związane z pozyskaniem materiału zarybieniowego ryb i raków słodkowodnych;
- wykonuje melioracje rybackie w wodach śródlądowych;
- sporządza dokumentację rybacką.
3. Prowadzenie prac rybackich z zastosowaniem sprzętu, maszyn i urządzeń rybackich
Uczeń:
- rozpoznaje sprzęt, narzędzia, maszyny i urządzenia stosowane w gospodarstwach rybackich;
- stosuje pomocniczy sprzęt rybacki;
- naprawia sieciowe narzędzia połowu i odłowu ryb;
- wykonuje wybrane sieciowe narzędzia połowu i odłowu ryb;
- obsługuje łodzie rybackie i ich wyposażenie;
- prowadzi prace rybackie w gospodarstwach stawowych i jeziorowych z zastosowaniem maszyn;
- obsługuje budowle i urządzenia hydrotechniczne;
- obsługuje wyposażenie wylęgarni i podchowalni ryb.
RL.15. Organizacja prac rybackich w akwakulturze
1. Planowanie produkcji ryb i raków w akwakulturze
Uczeń:
- posługuje się księgą stawową i jeziorową oraz operatem rybackim obwodu rybackiego;
- dobiera technologię produkcji ryb odpowiednią do gospodarstwa rybackiego;
- oblicza wskaźniki wielkości produkcji obiektu rybackiego na podstawie parametrów wody i jego wyposażenia;
- oblicza liczebność obsad i wielkość produkcji ryb i raków;
- oblicza zapotrzebowanie na paszę i sporządza preliminarz żywienia;
- sporządza harmonogramy prac rybackich dla obiektu rybackiego;
- sporządza zestaw technicznego wyposażenia obiektu rybackiego;
- projektuje narzędzia połowu i odłowu ryb i raków;
- oblicza koszty budowy narzędzi połowu i odłowu.
2. Organizowanie prac rybackich w intensywnym chowie i hodowli ryb i raków
Uczeń:
- dobiera metody intensywnego chowu ryb i raków;
- prowadzi chów ryb i raków z zastosowaniem intensywnych metod chowu;
- przygotowuje tarlaki ryb i raków do rozrodu sztucznego;
- wykonuje czynności związane ze zwalczaniem chorób ryb i raków;
- wykonuje czynności związane z leczeniem ryb i raków pod nadzorem lekarza weterynarii;
- rozróżnia rasy, formy i odmiany ryb i raków;
- przeprowadza selekcję, dobór i krzyżowanie ryb i raków.
3. Wykonywanie wstępnego przetwórstwa ryb i raków
Uczeń:
- rozpoznaje asortyment wstępnie przetworzonych ryb i raków;
- określa przydatność ryb i raków do spożycia i przetwarzania;
- wykonuje prace związane z przedłużaniem trwałości surowca rybnego;
- wykonuje prace w zakresie wstępnego przetwarzania ryb i raków;
- oblicza ceny asortymentu wstępnie przetworzonych ryb i raków;
- wykonuje prace przetwórcze, stosując przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa żywności.
- WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik rybactwa śródlądowego powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:
- pracownię akwakultury, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- stanowisko chowu ryb i raków w postaci obiektu stawowego
o powierzchni co najmniej jednego hektara, - stanowisko wylęgarniczo-podchowowe obejmujące: pomieszczenia do przeprowadzania stymulacji hormonalnej i tarła ryb; wylęgarnię ryb i raków wraz z aparatami inkubacyjnymi i z oprzyrządowaniem; podchowalnię ryb i raków wyposażoną w baseny lub akwaria podchowowe wraz z oprzyrządowaniem,
- stanowisko żywienia ryb i podnoszenia kultury stawów obejmujące
magazyn pasz oraz pomieszczenia z zestawem sprzętu do podnoszenia kultury stawów;
- stanowisko chowu ryb i raków w postaci obiektu stawowego
- pracownię rybactwa jeziorowego i rzecznego, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- stanowisko rybactwa jeziorowego w postaci jeziora o powierzchni co najmniej pięćdziesięciu hektarów,
- stanowisko obsługi i konserwacji sprzętu składające się z przystani rybackiej z hangarem na łodzie,
- magazyn na sprzęt sieciowy i narzędzia rybackie,
- stanowisko zabezpieczenia surowca rybnego, wyposażone w lodownię lub pomieszczenie do magazynowania ryb,
- pomieszczenie do przedłużania trwałości i wstępnej obróbki ryb;
- pracownię organizacji prac rybackich w akwakulturze, w której powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- stanowiska planowania produkcji (jedno stanowisko dla sześciu uczniów), wyposażone w: komputery wraz z oprogramowaniem mającym zastosowanie w rybactwie, wzory dokumentacji gospodarczej, próbki materiałów, surowców i pasz,
- stanowiska projektowania i wykonywania sieciowych narzędzi połowów i odłowów (jedno stanowisko dla sześciu uczniów), wyposażone w: materiały sieciowe, narzędzia do cięcia, zszywania i obsadzania tkaniny sieciowej;
- warsztaty szkolne, w których powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- stanowiska do obróbki ręcznej metali,
- stanowiska pojazdów stosowanych w rybactwie, takich jak: ciągnik rolniczy z przyczepą (przyczepami) lub pojazd wolnobieżny z przyczepą (przyczepami).
Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach i warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, gospodarstwach rybackich i rybackich ośrodkach doświadczalnych.
Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 8 tygodni (320 godzin).
Warunkiem skierowania ucznia na praktykę zawodową jest ukończenie podstawowych kursów bezpieczeństwa w zakresie podstaw ratownictwa wodnego oraz udzielania pierwszej pomocy.
Szkoła przygotowuje ucznia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami). Egzamin państwowy, wymagany do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii, jest przeprowadzany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.
- Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów |
290 godz. |
RL.02. Wykonywanie prac rybackich w akwakulturze |
650 godz. |
RL.15. Organizacja prac rybackich w akwakulturze |
250 godz. |
1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.