Kierunek: technik odlewnik
Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego przewiduje możliwość kształcenia w tym zawodzie również w branżowej szkole II stopnia.
- CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik odlewnik powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
- wykonywania odlewów różnymi metodami;
- przygotowania materiałów wsadowych oraz topienie stopów metali w piecach odlewniczych;
- prowadzenia dokumentacji technicznej procesów wytwarzania odlewów;
- kontrolowania jakości wytwarzanych odlewów;
- organizowania i kontroli procesów produkcyjnych.
- EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:- rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
- rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
- określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
- określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
- określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
- organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:- stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
- stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
- stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
- rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
- analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
- inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
- przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
- prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
- planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
- optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:- posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
- interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
- analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
- formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
- korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:- przestrzega zasad kultury i etyki;
- jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
- przewiduje skutki podejmowanych działań;
- jest otwarty na zmiany;
- potrafi radzić sobie ze stresem;
- aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
- przestrzega tajemnicy zawodowej;
- potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
- potrafi negocjować warunki porozumień;
- współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:- planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
- dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
- kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
- ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
- wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
- komunikuje się ze współpracownikami.
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego PKZ(MG.a), PKZ(MG.d), PKZ(MG.m) i PKZ(MG.s);
PKZ(MG.a) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów jednostek pływających, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budowy jednostek pływających, technik pojazdów samochodowych, technik mechanik, elektromechanik pojazdów samochodowych, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń hutniczych, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, złotnik-jubiler, mechanik pojazdów motocyklowych, technik chłodnictwa i klimatyzacji, technik urządzeń dźwigowych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki, kierowca mechanik, mechanik-operator maszyn do produkcji drzewnej, szkutnik
Uczeń:
- przestrzega zasad sporządzania rysunku technicznego maszynowego;
- sporządza szkice części maszyn;
- sporządza rysunki techniczne z wykorzystaniem technik komputerowych;
- rozróżnia części maszyn i urządzeń;
- rozróżnia rodzaje połączeń;
- przestrzega zasad tolerancji i pasowań;
- rozróżnia materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;
- rozróżnia środki transportu wewnętrznego;
- dobiera sposoby transportu i składowania materiałów;
- rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony przed korozją;
- rozróżnia techniki i metody wytwarzania części maszyn i urządzeń;
- rozróżnia maszyny, urządzenia i narzędzia do obróbki ręcznej i maszynowej;
- rozróżnia przyrządy pomiarowe stosowane podczas obróbki ręcznej i maszynowej;
- wykonuje pomiary warsztatowe;
- rozróżnia metody kontroli jakości wykonanych prac;
- określa budowę oraz przestrzega zasad działania maszyn i urządzeń;
- posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń oraz przestrzega norm dotyczących rysunku technicznego, części maszyn, materiałów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(MG.d) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń hutniczych, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, technik odlewnik, technik hutnik
Uczeń:
- rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne;
- rozróżnia rodzaje obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej;
- rozróżnia technologie kształtowania wyrobów poprzez obróbkę ręczną, mechaniczną, spajanie, plastyczne kształtowanie oraz odlewanie stopów Fe-C, metali nieżelaznych i ich stopów oraz materiałów niemetalowych;
- dobiera przyrządy pomiarowe oraz wykonuje pomiary części maszyn;
- dobiera narzędzia do obróbki ręcznej, mechanicznej, spajania i plastycznego kształtowania metali;
- wykonuje operacje obróbki ręcznej, mechanicznej, spajania i plastycznego kształtowania metali;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(MG.m) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik odlewnik, technik hutnik
Uczeń:
- stosuje prawa i przestrzega zasad mechaniki;
- rozróżnia metody badania właściwości mechanicznych i technologicznych metali i stopów oraz ich struktury wewnętrzne;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(MG.s) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń hutniczych, technik odlewnik, technik hutnik
Uczeń:
- wyjaśnia znaczenie pojęcia mechatronika i ilustruje je przykładami rozwiązań technicznych z otoczenia;
- rozpoznaje elementy oraz układy elektryczne i elektroniczne;
- wskazuje zastosowanie elementów oraz układów elektrycznych i elektronicznych;
- wyjaśnia zasady działania elementów oraz układów hydraulicznych i pneumatycznych stosowanych w systemach mechatronicznych
- wskazuje zastosowanie elementów oraz układów hydraulicznych i pneumatycznych w systemach mechatronicznych;
- charakteryzuje elementy w układach mechanicznych i systemach mechatronicznych;
- wymienia i opisuje elementy oraz układy automatyki przemysłowej;
- określa rodzaje oraz wyjaśnia zasady działania i zastosowania czujników;
- wyjaśnia zasady działania i zastosowanie sterowników programowalnych;
- określa rodzaje oraz wyjaśnia zasady działania i zastosowanie aktuatorów;
- wyjaśnia budowę i zasady działania maszyn i urządzeń z systemami mechatronicznymi;
- określa zasady konstruowania elementów maszyn;
- wyjaśnia budowę i działanie mechanizmów dźwigniowych, krzywkowych oraz mechanizmów do utrzymywania ruchu przerywanego.
- efekty kształcenia właściwe dla zawodu technik odlewnik opisane w wyodrębnionych kwalifikacjach:
MG.06. Użytkowanie maszyn i urządzeń odlewniczych
1. Użytkowanie maszyn i urządzeń do przygotowania mas formierskich i mas rdzeniowych
Uczeń:
- rozróżnia materiały formierskie;
- rozróżnia rodzaje oraz określa zastosowanie mas formierskich i mas rdzeniowych;
- wykonuje czynności związane z wyładunkiem oraz składowaniem materiałów formierskich;
- określa etapy procesu przeróbki mas formierskich;
- sporządza masę formierską i masę rdzeniową zgodnie z recepturą;
- przeprowadza odświeżanie masy formierskiej;
- rozróżnia etapy regeneracji masy formierskiej;
- rozróżnia urządzenia do transportu materiałów formierskich, mas formierskich i mas rdzeniowych;
- rozróżnia urządzenia do przerobu materiałów formierskich, mas formierskich i mas rdzeniowych;
- użytkuje urządzenia stosowane do transportu materiałów formierskich i mas formierskich;
- użytkuje maszyny, urządzenia i zmechanizowane zespoły do przerobu mas formierskich i mas rdzeniowych;
- stosuje instrukcje przeprowadzania bieżących przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń do przerobu mas formierskich i mas rdzeniowych.
2. Użytkowanie maszyn i urządzeń do wykonywania odlewów w formach jednorazowych, trwałych i półtrwałych
Uczeń:
- rozróżnia rodzaje i elementy modeli odlewniczych, rdzennic i skrzynek formierskich stosowanych do wykonywania odlewów w formach jednorazowych;
- dobiera narzędzia i przyrządy do wykonywania form jednorazowych i rdzeni;
- określa etapy procesu wytwarzania form jednorazowych i rdzeni;
- wykonuje ręcznie formy jednorazowe i rdzenie różnymi metodami;
- ocenia stan techniczny oprzyrządowania odlewniczego;
- rozróżnia elementy budowy maszyn formierskich oraz automatycznych linii formierskich;
- użytkuje maszyny i urządzenia do wykonywania form jednorazowych i rdzeni;
- rozróżnia metody odlewania precyzyjnego w formach jednorazowych;
- wykonuje formy jednorazowe do odlewania precyzyjnego;
- użytkuje urządzenia do suszenia form jednorazowych i rdzeni;
- wykonuje czynności związane z wykańczaniem wnęki formy jednorazowej oraz powierzchni rdzeni;
- kontroluje jakość wykonanych form jednorazowych i rdzeni;
- składa i przygotowuje formy jednorazowe do zalania;
- wykrywa wady oprzyrządowania odlewniczego;
- przygotowuje łyżki i kadzie odlewnicze do zalewania;
- użytkuje urządzenia do ręcznego zalewania form;
- określa podstawowe parametry maszyn i urządzeń do wykonywania odlewów w formach jednorazowych;
- rozróżnia metody wytwarzania odlewów w formach trwałych i formach półtrwałych;
- rozróżnia rodzaje form trwałych i form półtrwałych oraz elementy ich budowy;
- przygotowuje formy trwałe i formy półtrwałe do zalewania ciekłym metalem;
- nanosi otuliny izolacyjne;
- nanosi pokrycia ochronne i oddzielające na wnęki form trwałych oraz na powierzchnie rdzeni;
- rozróżnia podstawowe zespoły maszyn i urządzenia do odlewania w formach trwałych i formach półtrwałych;
- rozróżnia podstawowe parametry pracy maszyn i urządzeń do odlewania w formach trwałych i formach półtrwałych;
- użytkuje maszyny i urządzenia stosowane w procesach wytwarzania odlewów w formach trwałych i formach półtrwałych;
- ocenia jakość odlewów wykonanych w formach trwałych i formach półtrwałych;
- stosuje instrukcje przeprowadzania bieżących przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń stosowanych w procesach odlewania w formach: jednorazowych, trwałych i półtrwałych.
3. Użytkowanie maszyn i urządzeń do wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów
Uczeń:
- dobiera metody wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów;
- rozpoznaje maszyny i urządzenia do wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów;
- dobiera narzędzia oraz maszyny i urządzenia do ręcznego i mechanicznego wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów;
- użytkuje urządzenia do ręcznego i mechanicznego wybijania odlewów z form oraz rdzeni z odlewów;
- użytkuje urządzenia do ręcznego i mechanicznego wybijania odlewów z form oraz rdzeni z odlewów;
- użytkuje urządzenia do ręcznego i mechanicznego oczyszczania powierzchni odlewów oraz usuwania układów wlewowych, nadlewów i zalewek;
- dobiera metody naprawy odlewów w zależności od rodzaju wad odlewniczych;
- naprawia wady odlewów;
- dobiera metody zabezpieczania odlewów przed korozją;
- użytkuje urządzenia do pokrywania odlewów środkami zabezpieczającymi przed korozją;
- rozróżnia rodzaje obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej odlewów;
- stosuje instrukcje przeprowadzania bieżących przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń do wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów.
4. Użytkowanie maszyn i urządzeń do przygotowania wsadu
Uczeń:
- rozpoznaje materiały wsadowe do topienia stopów żelaza i metali nieżelaznych oraz określa ich zastosowanie;
- dobiera maszyny i urządzenia do rozładunku, składowania oraz transportu materiałów wsadowych;
- rozpoznaje czynności związane z wyładunkiem oraz składowaniem materiałów wsadowych;
- dobiera sposoby przygotowania materiałów wsadowych do topienia;
- użytkuje maszyny i urządzenia do przygotowania i odważania materiałów wsadowych;
- przygotowuje wsad do pieca zgodnie z recepturą;
- stosuje instrukcje przeprowadzania bieżących przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń do przygotowania wsadu.
5. Użytkowanie pieców odlewniczych
Uczeń:
- rozpoznaje główne rodzaje stopów odlewniczych według określonych kryteriów;
- rozróżnia rodzaje pieców odlewniczych;
- określa etapy procesu topienia metali w piecach odlewniczych;
- rozróżnia rodzaje materiałów ogniotrwałych stosowanych w piecach odlewniczych;
- przygotowuje do pracy i uruchamia piece odlewnicze;
- dobiera narzędzia do obsługi pieców odlewniczych;
- wykonuje czynności związane z dozowaniem wsadu do pieca odlewniczego, usuwaniem żużla, pobieraniem ciekłego metalu do prób technologicznych;
- wykonuje czynności związane ze spustem ciekłego metalu;
- wykonuje czynności związane z zalewaniem form;
- kontroluje parametry pracy pieców odlewniczych;
- stosuje instrukcje przeprowadzania bieżących przeglądów i konserwacji maszyn i urządzeń do topienia metali.
MG.37. Organizacja i nadzorowanie procesu odlewniczego
1. Prowadzenie procesu odlewniczego
Uczeń:
- rozpoznaje elementy schematu organizacyjnego zakładu odlewniczego;
- rozróżnia zadania komórek organizacyjnych zakładu odlewniczego;
- przydziela zadania pracownikom i nadzoruje ich wykonanie;
- sporządza zapotrzebowanie na urządzenia, przyrządy, narzędzia, materiały i surowce niezbędne w procesie produkcyjnym;
- dokonuje rozliczeń materiałowych;
- dobiera przyrządy kontrolne do oceny stanu technicznego oprzyrządowania odlewniczego, maszyn i urządzeń;
- dokonuje analizy procesu i podejmuje odpowiednie środki zaradcze w celu zapobiegania powstawaniu wad odlewów;
- stosuje przepisy prawa dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska w zakresie dotyczącym procesów odlewniczych.
2. Przygotowywanie dokumentacji technologicznej i konstrukcyjnej procesów wytwarzania odlewów
Uczeń:
- rozróżnia elementy dokumentacji technologicznej odlewanych części maszyn oraz stosowane w niej oznaczenia;
- rozróżnia rodzaje naddatków uwzględnianych w dokumentacji technologicznej odlewanych części maszyn;
- dobiera, na podstawie norm, wartość skurczu odlewniczego, naddatków na obróbkę mechaniczną oraz naddatków technologicznych odlewanych części maszyn;
- dobiera płaszczyznę podziału odlewu oraz sposób doprowadzenia ciekłego metalu do wnęki formy;
- oblicza oraz dobiera elementy układu wlewowego;
- wykonuje rysunki surowych odlewów i form odlewniczych;
- planuje sposoby zalewania, wybijania, oczyszczania i wykańczania odlewów;
- dobiera elementy znormalizowane do zespołów modelowych, modeli i rdzennic;
- rozpoznaje w dokumentacji konstrukcyjnej elementy konstrukcji zespołów modelowych oraz oprzyrządowania odlewniczego do precyzyjnych metod odlewania;
- rozpoznaje w dokumentacji konstrukcyjnej elementy konstrukcyjne kokil i form ciśnieniowych;
- dobiera główne i pomocnicze materiały formierskie oraz oblicza ich zawartość w zależności od rodzaju masy formierskiej;
- dobiera materiały do wykonywania pokryć ochronnych wnęki formy i powierzchni rdzeni;
- oblicza normę czasu pracy potrzebnego do wykonania formy lub rdzenia.
3. Kontrola jakości procesów odlewniczych
Uczeń:
- rozróżnia właściwości technologiczne i wytrzymałościowe materiałów formierskich oraz mas formierskich i rdzeniowych;
- rozróżnia metody badania właściwości materiałów podstawowych i pomocniczych stosowanych w masach formierskich i rdzeniowych;
- klasyfikuje piaski formierskie na podstawie wyników badań;
- rozróżnia metody badania wytrzymałości, wilgotności, przepuszczalności, twardości i stopnia zagęszczenia mas formierskich i rdzeniowych;
- dobiera aparaturę i urządzenia do pomiaru parametrów mas formierskich, rdzeniowych, spoiw, piasków, lepiszcza;
- wykonuje badania laboratoryjne parametrów materiałów oraz mas formierskich i rdzeniowych;
- rozpoznaje i klasyfikuje wady odlewów i określa przyczyny ich powstawania;
- dobiera metody ujawniania zewnętrznych i wewnętrznych wad odlewów;
- dobiera aparaturę do przeprowadzania badań nieniszczących odlewów;
- wykonuje badania odlewów i ocenia ich jakość;
- dobiera metody kontroli wymiarów formy odlewniczej i rdzeni;
- wykonuje pomiary odlewów próbnych;
- rozróżnia właściwości technologiczne stopów odlewniczych;
- dobiera metody badania właściwości technologicznych stopów odlewniczych;
- wykonuje badania właściwości technologicznych stopów odlewniczych;
- przeprowadza próby technologiczne ciekłego metalu;
- wykonuje badania składu chemicznego stopów odlewniczych;
- dobiera urządzenia i przygotowuje zgłady metalograficzne do badań mikroskopowych;
- rozpoznaje strukturę stopów odlewniczych na podstawie atlasu metalograficznego;
- rozróżnia metody badań właściwości mechanicznych stopów odlewniczych;
- wykonuje badania właściwości mechanicznych stopów odlewniczych.
- WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik odlewnik powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:
- pracownię budowy i eksploatacji maszyn i urządzeń, wyposażoną w: stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), modele brył geometrycznych, części maszyn, dokumentację techniczną, modele połączeń rozłącznych i nierozłącznych części maszyn, normy dotyczące zasad wykonywania rysunku technicznego oraz elementów znormalizowanych stosowanych w budowie maszyn, modele urządzeń i układów przenoszenia napędów oraz systemów smarowania elementów maszyn, modele maszyn i urządzeń transportu wewnętrznego, dokumentację techniczną, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń odlewniczych, modele i schematy sprężarek, wentylatorów, pomp, części maszyn z różnymi postaciami zużycia, narzędzia do obróbki ręcznej i mechanicznej skrawaniem oraz narzędzia monterskie i sprzęt kontrolno-pomiarowy, katalogi maszyn, urządzeń, materiałów eksploatacyjnych;
- pracownię technik wytwarzania odlewów, wyposażoną w: zestawy prób gatunków drewna, tworzyw sztucznych, materiałów ogniotrwałych, stopów odlewniczych, próbek materiałów i mas formierskich (jeden zestaw dla czterech uczniów), odlewnicze zespoły modelowe, narzędzia do ręcznego wykonywania form i rdzeni, modele i makiety maszyn i urządzeń odlewniczych do przygotowywania materiałów i mas formierskich, wykonywania form i rdzeni, topienia metali, oczyszczania i wykańczania odlewów, makiety form ciśnieniowych, kokil i form do odlewania odśrodkowego, modele urządzeń do przygotowania, dozowania materiałów wsadowych, urządzenia do kontroli procesu wytopu, modele maszyn i urządzeń do odlewania pod ciśnieniem, kokilowego oraz odśrodkowego, materiały, modele oraz urządzenia stosowane w odlewaniu precyzyjnym, dokumentacje technologiczne, przyrządy do kontroli wymiarów form i rdzeni, zestawy odlewów z wadami odlewniczymi;
- pracownię mechanizacji i automatyzacji procesów wytwarzania odlewów, wyposażoną w: przyrządy do pomiaru wartości elektrycznych, elementy obwodów elektrycznych, maszyny i aparaty elektryczne, osprzęt instalacji elektrycznych, elementy sterowania pneumatycznego i hydraulicznego maszyn i urządzeń, modele manipulatorów i robotów przemysłowych, programy specjalistyczne z zakresu automatycznej regulacji procesów odlewniczych, kontroli jakości oraz sterowania procesami technologicznymi do wykorzystania w szkolnej pracowni komputerowej;
- pracownię projektowania, wyposażoną w: stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), z pakietem programów biurowych oraz oprogramowaniem do komputerowego wspomagania projektowania (Computer Aided Design), drukarki i plotery (jeden zestaw dla siedmiu uczniów), normy dotyczące rysunku technicznego oraz elementów znormalizowanych stosowanych w budowie oprzyrządowania odlewniczego;
- pracownię techniczną, wyposażoną w: próbki do badań właściwości mechanicznych i technologicznych metali i ich stopów, próbki do badań makroskopowych i mikroskopowych metali i ich stopów, narzędzia do przygotowywania zgładów metalograficznych; mikroskopy metalograficzne, przyrządy do wykonywania pomiarów długości i kąta części maszyn, uniwersalną maszynę wytrzymałościową; twardościomierze: Brinella, Rockwella, Vickersa; młot Charpy’ego, przyrządy i aparaturę do badania właściwości mas formierskich i rdzeniowych, aparaturę do oznaczania zawartości węgla i siarki; defektoskopy, piec elektryczny komorowy z automatyczną regulacją i rejestracją temperatury, pirometry, termometry cieczowe i termoelektryczne, przylgowe i zanurzeniowe; atlas struktur metalograficznych;
- warsztaty szkolne, w których powinny być zorganizowane następujące stanowiska:
- stanowiska do obróbki ręcznej metali oraz montażu i demontażu elementów maszyn (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w: stół ślusarski z imadłem, narzędzia do obróbki ręcznej, przyrządy kontrolno-pomiarowe oraz narzędzia i przyrządy monterskie, wyposażenie do mycia elementów maszyn i urządzeń,
- stanowiska do obróbki plastycznej metali (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: urządzenia i narzędzia do obróbki plastycznej,
- stanowiska do spawania metali (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w: stół spawalniczy z imadłem oraz wyciągiem gazów, urządzenia do spawania i cięcia gazowego, urządzenia do spawania elektrycznego elektrodą otuloną i w osłonie gazów, środki ochrony indywidualnej i zbiorowej,
- stanowiska do obróbki mechanicznej skrawaniem (jedno stanowisko dla dwóch uczniów), wyposażone w: tokarkę uniwersalną, frezarkę uniwersalną, szlifierkę do płaszczyzn, otworów i wałków, narzędzia skrawające, przyrządy i uchwyty obróbkowe, przyrządy pomiarowe,
- stanowiska do przygotowania materiałów i mas formierskich (jedno stanowisko dla pięciu uczniów), wyposażone w: zasobniki, urządzenia do rozdrabniania, przesiewania i suszenia materiałów formierskich, wagę o zakresie ważenia do 100 kg, mieszarki do przygotowania mas formierskich i rdzeniowych,
- stanowiska do ręcznego wykonywania form i rdzeni (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w: stół, narzędzia do zagęszczania masy, wykańczania powierzchni wnęki formy oraz powierzchni rdzeni, urządzenia do suszenia rdzeni (jedno urządzenie dla dziesięciu uczniów),
- stanowiska do mechanicznego wykonywania form i rdzeni (jedno stanowisko dla pięciu uczniów), wyposażone w: maszyny formierskie i rdzeniarskie, masy formierskie i rdzeniowe, narzędzia i przyrządy formierskie oraz narzędzia pomocnicze,
- stanowiska do wykonywania form metodami specjalnymi (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wyposażone w: stół, oprzyrządowanie do wykonywania form metodami specjalnymi, masy ceramiczne, piece do wytapiania wosku oraz wypalania form,
- stanowiska do wybijania i oczyszczania odlewów (jedno stanowisko dla pięciu uczniów), wyposażone w: urządzenia i narzędzia do wybijania odlewów z form oraz usuwania rdzeni, obcinania układów wlewowych, nadlewów i zalewek, urządzenia i narzędzia do oczyszczania odlewów,
- stanowiska do wykonywania odlewów w formach metalowych (jedno stanowisko dla pięciu uczniów), wyposażone w: kokilarki, maszyny do odlewania pod ciśnieniem i urządzenia do odlewania odśrodkowego,
- stanowiska do przygotowania materiałów wsadowych i obsługi pieców odlewniczych (jedno stanowisko dla pięciu uczniów), wyposażone w: urządzenia do rozdrabniania, ważenia i dozowania materiałów wsadowych, urządzenia, przyrządy i narzędzia do pomiaru parametrów pracy pieców odlewniczych, pobierania próbek ciekłego metalu, narzędzia do transportu ciekłego metalu i zalewania form, piec odlewniczy, środki do zabezpieczania oraz naprawy łyżek i kadzi odlewniczych.
Ponadto każde stanowisko powinno być wyposażone w: instrukcje obsługi maszyn i urządzeń, dokumentacje techniczne maszyn i urządzeń odlewniczych, środki ochrony indywidualnej i zbiorowej.
Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach i warsztatach szkolnych oraz w przedsiębiorstwach wytwarzających odlewy.
Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 8 tygodni (320 godzin).
- Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów |
430 godz. |
MG.06. Użytkowanie maszyn i urządzeń odlewniczych |
610 godz. |
MG.37. Organizacja i nadzorowanie procesu odlewniczego |
150 godz. |
1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.