Kierunek: technik inżynierii środowiska i melioracji
- CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik inżynierii środowiska i melioracji powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:
- organizowania i prowadzenia robót związanych z wykonywaniem i eksploatacją obiektów gospodarki wodnej;
- organizowania i prowadzenia robót związanych z wykonywaniem i utrzymaniem dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- organizowania i prowadzenia robót regulacyjnych na małych ciekach wodnych;
- organizowania i wykonywania robót melioracyjnych.
- EFEKTY KSZTAŁCENIA
Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:
- efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;
(BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
Uczeń:- rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
- rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
- określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
- przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
- określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
- określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
- organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
- przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
- udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.
(PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
Uczeń:- stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
- stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
- stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
- rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
- analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
- inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
- przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
- prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
- obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
- planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
- optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.
(JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
Uczeń:- posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
- interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
- analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
- formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
- korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.
(KPS). Kompetencje personalne i społeczne
Uczeń:- przestrzega zasad kultury i etyki;
- jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
- przewiduje skutki podejmowanych działań;
- jest otwarty na zmiany;
- potrafi radzić sobie ze stresem;
- aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
- przestrzega tajemnicy zawodowej;
- potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
- potrafi negocjować warunki porozumień;
- współpracuje w zespole.
(OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
Uczeń:- planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
- dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
- kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
- ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
- wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
- komunikuje się ze współpracownikami.
- efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(RL.g) i PKZ(RL.m);
PKZ(RL.g) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: technik ochrony środowiska, technik inżynierii środowiska i melioracji
Uczeń:
- określa stan i zasoby środowiska przyrodniczego;
- charakteryzuje elementy środowiska przyrodniczego;
- przestrzega zasad prowadzenia racjonalnej gospodarki zasobami środowiska przyrodniczego;
- charakteryzuje rodzaje wód powierzchniowych i podziemnych;
- klasyfikuje gleby według określonych kryteriów;
- rozpoznaje rodzaje zanieczyszczeń oraz określa ich wpływ na środowisko;
- ocenia zmiany zachodzące w środowisku na skutek działalności człowieka;
- korzysta z map pogody oraz danych meteorologicznych i hydrologicznych;
- przestrzega zasad wykonywania rysunków technicznych oraz szkiców rysunkowych;
- stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony i kształtowania środowiska oraz przestrzega norm w tym zakresie;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
PKZ(RL.m) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik inżynierii środowiska i melioracji
Uczeń:
- określa właściwości materiałów budowlanych;
- przestrzega zasad transportu, składowania oraz magazynowania materiałów stosowanych podczas wykonywania obiektów inżynierii środowiska oraz robót melioracyjnych;
- stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.
- efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik inżynierii środowiska i melioracji opisane w części II:
RL.23. Organizacja i prowadzenie robót związanych z budową obiektów inżynierii środowiska
1. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową obiektów gospodarki wodnej
Uczeń:
- rozpoznaje obiekty gospodarki wodnej i określa ich przeznaczenie;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi budowy obiektów gospodarki wodnej;
- dobiera materiały, narzędzia i sprzęt do budowy obiektów gospodarki wodnej;
- przygotowuje harmonogramy robót wodno-inżynieryjnych;
- organizuje roboty związane z budową ujęć wody;
- organizuje roboty związane z wykonaniem stacji uzdatniania wody;
- koordynuje prace związane z wykonaniem lokalnych sieci wodociągowo-kanalizacyjnych;
- prowadzi prace związane z wykonaniem oczyszczalni ścieków;
- planuje zagospodarowanie osadów ściekowych;
- organizuje prace związane z budową przydomowych oczyszczalni ścieków;
- organizuje prace związane z utrzymaniem obiektów gospodarki wodnej w wymaganym stanie technicznym;
- prowadzi dokumentację budowy obiektów gospodarki wodnej;
- ocenia jakość wykonania obiektów gospodarki wodnej;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z budową obiektów gospodarki wodnej.
2. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową obiektów gospodarki odpadami
Uczeń:
- klasyfikuje odpady według określonych kryteriów;
- rozpoznaje obiekty związane z gospodarką odpadami;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi obiektów gospodarki odpadami;
- dobiera technologie składowania odpadów;
- planuje i prowadzi budowę składowisk, kompostowni, sortowni;
- organizuje prace związane z eksploatacją i konserwacją urządzeń technicznych na składowiskach odpadów, w kompostowniach i sortowniach;
- planuje prace związane z gospodarką wodno-ściekową na terenach wiejskich;
- planuje i organizuje gospodarkę odpadami na terenach wiejskich;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z budową obiektów gospodarki odpadami;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z budową obiektów gospodarki odpadami.
3. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową dróg dojazdowych do gruntów rolnych
Uczeń:
- rozpoznaje rodzaje dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- planuje i organizuje prace związane z budową dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- dobiera materiały do budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- dobiera narzędzia, urządzenia i sprzęt do budowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- organizuje prace związane z wykonywaniem drogowych robót ziemnych;
- organizuje prace związane z wykonywaniem nawierzchni dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- prowadzi prace związane z utrzymaniem w wymaganym stanie technicznym dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z budową dróg dojazdowych do gruntów rolnych;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z budową dróg dojazdowych do gruntów rolnych.
RL.24. Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych
1. Badanie stanu cieków wodnych i stosunków wodno-powietrznych w glebie
Uczeń:
- planuje prace związane z badaniem stanu cieków wodnych i stosunków wodno-powietrznych w glebie;
- dobiera metody prowadzenia badań stanu cieków wodnych i stosunków wodno-powietrznych w glebie;
- obsługuje aparaturę kontrolno-pomiarową do badań stanu cieków wodnych i stosunków wodno-powietrznych w glebie;
- wykonuje pomiary parametrów powietrza atmosferycznego, opadów oraz wód powierzchniowych i podziemnych;
- opracowuje i interpretuje wyniki pomiarów hydrometeorologicznych;
- dokonuje oceny stanu stosunków wodno-powietrznych w glebie;
- określa przydatność rolniczą gleb;
- dobiera metody ochrony i rekultywacji gleb;
- dobiera środki agromelioracyjne do poprawy stosunków wodno-powietrznych w glebie.
2. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z regulacją małych cieków wodnych oraz budową obiektów przeciwpowodziowych
Uczeń:
- określa przyczyny i skutki wezbrań cieków wodnych;
- rozpoznaje stany zagrożeń powodziowych;
- dobiera metody ochrony przed powodzią;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi regulacji małych cieków wodnych oraz budowy obiektów przeciwpowodziowych;
- dobiera metody regulacji małych cieków wodnych;
- dobiera materiały, narzędzia i sprzęt do regulacji małych cieków wodnych;
- organizuje roboty związane z wykonywaniem umocnień oraz regulacją małych cieków wodnych;
- obsługuje urządzenia i sprzęt stosowane podczas regulacji małych cieków wodnych i obiektów przeciwpowodziowych zgodnie z zasadami ich eksploatacji;
- organizuje prace związane z wykonywaniem, konserwacją i naprawą wałów przeciwpowodziowych i małych budowli piętrzących oraz pompowni melioracyjnych;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z regulacją małych cieków wodnych oraz budową obiektów przeciwpowodziowych;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z regulacją małych cieków wodnych oraz budową obiektów przeciwpowodziowych.
3. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z odwadnianiem terenów
Uczeń:
- określa przyczyny nadmiaru wody w glebie;
- dobiera rodzaje zabiegów odwadniających w celu poprawy właściwości produkcyjnych gleby i użytków zielonych;
- dobiera parametry techniczne rowów melioracyjnych;
- przestrzega zasad wykonywania systemów drenarskich;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi odwadniania terenów;
- wytycza trasę przebiegu systemów wodno-melioracyjnych i drenarskich;
- dobiera materiały, maszyny i narzędzia do wykonywania rowów melioracyjnych i budowli wodno-melioracyjnych;
- dobiera systemy odwadniania terenów osiedlowych, budynków wiejskich oraz obiektów komunalnych;
- planuje wykonanie melioracji przeciwerozyjnych;
- dobiera technologie wykonania zabezpieczeń przeciwerozyjnych;
- przestrzega zasad konserwacji rowów melioracyjnych i budowli wodno- -melioracyjnych;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z odwadnianiem terenów;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z odwadnianiem terenów.
4. Nawadnianie użytków rolnych
Uczeń:
- określa sposoby nawadniania użytków rolnych;
- określa źródła wody do zasilania systemów nawadniających;
- rozpoznaje rodzaje i układy systemów nawadniania użytków rolnych;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi nawadniania użytków rolnych;
- dobiera technologie wykonywania systemów nawadniania użytków rolnych;
- planuje roboty związane z nawadnianiem użytków rolnych;
- wytycza trasę przebiegu systemów nawadniania użytków rolnych;
- dobiera materiały, urządzenia, maszyny i narzędzia do nawadniania użytków rolnych;
- organizuje i nadzoruje prace związane z eksploatacją, konserwacją i modernizacją systemów nawadniania użytków rolnych;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z nawadnianiem użytków rolnych;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z nawadnianiem użytków rolnych.
5. Organizowanie i prowadzenie robót związanych z wykonywaniem stawów rybnych
Uczeń:
- określa oddziaływanie stawów rybnych na stosunki wodne w środowisku;
- rozpoznaje rodzaje stawów rybnych;
- rozpoznaje urządzenia i budowle stawowe;
- posługuje się dokumentacją projektową, katalogami i instrukcjami dotyczącymi wykonywania stawów rybnych;
- planuje wykonywanie stawów rybnych;
- dobiera maszyny i sprzęt do wykonywania stawów rybnych;
- przestrzega zasad eksploatacji, konserwacji i modernizacji stawów rybnych, urządzeń i budowli stawowych;
- ocenia jakość wykonania robót związanych z wykonywaniem stawów rybnych;
- rozlicza materiały, sprzęt i robociznę związane z wykonywaniem stawów rybnych.
- WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE
Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik inżynierii środowiska i melioracji powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:
- pracownię dokumentacji, wyposażoną w: stanowisko komputerowe dla nauczyciela podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, z drukarką, z ploterem, ze skanerem oraz z projektorem multimedialnym, stanowiska komputerowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), wszystkie komputery podłączone do sieci lokalnej z dostępem do Internetu, pakiet programów biurowych, oprogramowanie do wspomagania projektowania, kosztorysowania; stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia), pomoce dydaktyczne do kształtowania wyobraźni przestrzennej; dokumentacje projektowe obiektów gospodarki wodnej, melioracji wodnych, sieci wodociągowych i kanalizacyjnych oraz ochrony środowiska obszarów wiejskich; kosztorysy, katalogi nakładów rzeczowych, zestaw przepisów prawa dotyczących ochrony środowiska i prawa budowlanego;
- pracownię inżynierii środowiska, wyposażoną w: próbki materiałów budowlanych; schematy i projekty urządzeń i budowli wodno-melioracyjnych i ochrony środowiska; instrukcje obsługi maszyn i urządzeń do robót ziemnych i prac melioracyjnych; aparaturę do badania zanieczyszczeń; przekroje, modele i katalogi maszyn oraz urządzeń wodno-kanalizacyjnych, projekty sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, instrukcje obsługi maszyn i urządzeń wodno-kanalizacyjnych, zestaw norm i przepisów prawa dotyczących obiektów gospodarki wodnej i ochrony środowiska;
- pracownię melioracji wodnych, wyposażoną w: modele umocnień wodnych, połączeń i przyłączy studzienek, dokumentację projektową obiektów melioracyjnych; makiety systemów drenarskich, normy i katalogi urządzeń melioracyjnych i drenarskich; komplet sprzętu geodezyjnego: teodolit, niwelator, łaty i żabki niwelacyjne, libelle, tyczki geodezyjne, stojaki, węgielnice, taśmy geodezyjne, szpilki, węgielnice, ruletki geodezyjne, paliki, szkicowniki, busole (jeden komplet dla sześciu uczniów), instrukcje obsługi sprzętu geodezyjnego.
Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach szkolnych, placówkach kształcenia praktycznego, przedsiębiorstwach zajmujących się wykonywaniem melioracji i budową obiektów inżynierii środowiska.
Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 4 tygodni (160 godzin).
- Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego1)
Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów |
200 godz. |
RL.23. Organizacja i prowadzenie robót związanych z budową obiektów inżynierii środowiska |
660 godz. |
RL.24. Organizacja i prowadzenie robót melioracyjnych |
490 godz. |
1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.