1. CELE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik hodowca koni powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1. organizowania i prowadzenia chowu i hodowli koni;
2. szkolenia oraz przygotowywania koni do użytkowania i sprzedaży;
3. prowadzenia gospodarstwa rolnego;
4. prowadzenia i obsługi ciągnika rolniczego z przyczepą (przyczepami);
5. organizowania rekreacji konnej i turystyki jeździeckiej.

2. EFEKTY KSZTAŁCENIA

Do wykonywania wyżej wymienionych zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się:

1. efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów;

   (BHP). Bezpieczeństwo i higiena pracy
   Uczeń:

   1. rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;
   2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;
   3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;
   4. przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;
   5. określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;
   6. określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;
   7. organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   8. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;
   9. przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   10. udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

   (PDG). Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej
   Uczeń:

   1. stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;
   2. stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;
   3. stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;
   4. rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;
   5. analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;
   6. inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;
   7. przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;
   8. prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;
   9. obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;
   10. planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;
   11. optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

   (JOZ). Język obcy ukierunkowany zawodowo
   Uczeń:

   1. posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;
   2. interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;
   3. analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;
   4. formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;
   5. korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

   (KPS). Kompetencje personalne i społeczne
   Uczeń:

   1. przestrzega zasad kultury i etyki;
   2. jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;
   3. przewiduje skutki podejmowanych działań;
   4. jest otwarty na zmiany;
   5. potrafi radzić sobie ze stresem;
   6. aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;
   7. przestrzega tajemnicy zawodowej;
   8. potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;
   9. potrafi negocjować warunki porozumień;
   10. współpracuje w zespole.

   (OMZ). Organizacja pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika)
   Uczeń:

   1. planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;
   2. dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;
   3. kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;
   4. ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;
   5. wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;
   6. komunikuje się ze współpracownikami.
2. efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(RL.c), PKZ(RL.k) i PKZ(RL.p);

   PKZ(RL.c) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodach: ogrodnik, technik ogrodnik, pszczelarz, technik pszczelarz, rolnik, technik rolnik, technik architektury krajobrazu, technik hodowca koni, operator maszyn leśnych, technik leśnik, rybak śródlądowy, technik rybactwa śródlądowego, technik weterynarii, technik agrobiznesu, jeździec, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki

   Uczeń:

   1. wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych;
   2. stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego;
   3. przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym;
   4. wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T.

   PKZ(RL.k) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik hodowca koni

   Uczeń:

   1. określa przyrodnicze i ekonomiczne czynniki produkcji rolniczej;
   2. rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty;
   3. określa wpływ składników pokarmowych na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmów roślinnych i zwierzęcych;
   4. rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich;
   5. rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej;
   6. oblicza podatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej;
   7. sporządza biznesplan dla gospodarstwa hodującego i użytkującego konie;
   8. korzysta z usług instytucji i organizacji działających na rzecz wsi i rolnictwa;
   9. korzysta ze środków finansowych na rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich;
   10. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

   PKZ(RL.p) Umiejętności stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie jeździec, technik hodowca koni

   Uczeń:

   1. określa typy użytkowe koni;
   2. posługuje się wiedzą z zakresu anatomii, fizjologii, biomechaniki i psychologii koni;
   3. charakteryzuje cechy osobnicze różnych ras i typów użytkowych koni;
   4. charakteryzuje metody treningu koni sportowych, wyścigowych, rekreacyjnych i terapeutycznych;
   5. określa wymagania zoohigieniczne pomieszczeń dla koni;
   6. rozpoznaje rodzaje pasz dla koni i określa warunki ich przechowywania;
   7. określa wyposażenie bazy treningowej koni;
   8. określa cechy sprawności psychofizycznej jeźdźca;
   9. korzysta z przepisów prawa oraz regulaminów dotyczących jeździectwa i wyścigów konnych.
3. efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie technik hodowca koni opisane w części II:

   RL.19. Organizacja chowu i hodowli koni

   1. Organizowanie produkcji w gospodarstwie rolnym

   Uczeń:

   1. planuje i organizuje produkcję roślin uprawianych na pasze;
   2. wykonuje zabiegi agrotechniczne stosowane w produkcji roślin uprawianych na pasze;
   3. wykonuje czynności związane z zbiorem, konserwacją i przechowywaniem pasz;
   4. planuje i organizuje produkcję zwierzęcą w gospodarstwie;
   5. prowadzi chów zwierząt gospodarskich;
   6. stosuje ekologiczne metody produkcji rolniczej;
   7. prowadzi produkcję rolniczą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności;
   8. prowadzi sprzedaż zwierząt oraz produktów pochodzenia rolniczego;
   9. oblicza opłacalność produkcji rolniczej.

   2. Obsługiwanie środków technicznych w rolnictwie

   Uczeń:

   1. posługuje się dokumentacją techniczną, normami i katalogami;
   2. analizuje informacje techniczne, wykorzystując różne źródła;
   3. rozpoznaje materiały stosowane w konstrukcjach maszyn i urządzeń technicznych;
   4. wykorzystuje energię elektryczną i niekonwencjonalne źródła energii;
   5. dobiera oraz eksploatuje narzędzia i maszyny do kompleksowej mechanizacji procesów technologicznych w produkcji roślinnej i zwierzęcej;
   6. kontroluje jakość wykonywanych prac;
   7. dobiera pojazdy i środki transportu do prac w rolnictwie;
   8. przygotowuje pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia rolnicze zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami prawa dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;
   9. wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów, maszyn i urządzeń rolniczych;
   10. przestrzega zasad rachunku ekonomicznego podczas eksploatowania pojazdów, maszyn i narzędzi rolniczych.

   3. Prowadzenie chowu i hodowli koni

   Uczeń:

   1. dobiera typy użytkowe i rasy koni do warunków przyrodniczych i ekonomicznych gospodarstwa rolnego;
   2. dobiera systemy utrzymania dla różnych ras i grup koni;
   3. wykonuje czynności związane z codzienną pielęgnacją koni i obsługą stajni;
   4. planuje wyposażenie stajni i budynków towarzyszących z uwzględnieniem potrzeb koni i zasad dobrostanu zwierząt;
   5. określa wymagania zoohigieniczne pomieszczeń dla koni;
   6. wykonuje pomiary czynników mikroklimatycznych w pomieszczeniach dla koni;
   7. dokonuje pomiarów parametrów fizjologicznych koni;
   8. dokonuje oceny zachowania i stanu zdrowia koni;
   9. rozpoznaje narowy i nałogi koni i zapobiega im;
   10. rozpoznaje objawy chorób koni;
   11. przestrzega zasad profilaktyki weterynaryjnej w stadzie koni;
   12. udziela koniom pierwszej pomocy w nagłych wypadkach;
   13. przestrzega przepisów prawa dotyczących zwalczania chorób zakaźnych zwierząt oraz przepisów sanitarno-epidemiologicznych w chowie koni;
   14. sporządza dokumentację dotyczącą pracy hodowlanej;
   15. rozpoznaje maści i odmiany koni oraz dokonuje opisu identyfikacyjnego koni;
   16. ocenia kondycję i pokrój koni oraz dokonuje pomiarów zoometrycznych koni;
   17. organizuje i prowadzi rozród koni;
   18. wychowuje i oswaja młode konie;
   19. sporządza kalkulacje kosztów chowu i hodowli koni.

   4. Żywienie koni

   Uczeń:

   1. dostosowuje żywienie i pojenie do specyfiki budowy i fizjologii układu pokarmowego koni;
   2. określa znaczenie składników pasz w żywieniu koni;
   3. dobiera pasze stosowane w żywieniu koni oraz ocenia ich jakość;
   4. określa potrzeby pokarmowe koni oraz wartość pokarmową pasz;
   5. układa dawki pokarmowe dla różnych grup koni;
   6. przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze dla koni;
   7. przestrzega zasad higieny żywienia i pojenia koni;
   8. sporządza preliminarz i bilans pasz dla koni;
   9. sporządza kalkulacje kosztów żywienia koni.

   RL.20. Szkolenie i użytkowanie koni

   1. Szkolenie oraz przygotowanie koni do zawodów, pokazów i sprzedaży

   Uczeń:

   1. określa cechy wpływające na wartość użytkową koni;
   2. dobiera rasy koni pod kątem przydatności do różnych form użytkowania;
   3. szkoli konie zgodnie z zasadami rozgrywania zawodów jeździeckich;
   4. wykonuje czynności pomocnicze w przygotowaniu i przebiegu zawodów konnych i pokazów hodowlanych;
   5. przygotowuje konie do zawodów, pokazów hodowlanych i sprzedaży;
   6. wykonuje zabiegi pielęgnacyjne i prewencyjne u koni;
   7. prezentuje konie na pokazach hodowlanych i przy sprzedaży;
   8. rozpoznaje objawy schorzeń i urazów u koni sportowych i im zapobiega;
   9. ocenia stan wytrenowania na podstawie parametrów fizjologicznych;
   10. wybiera rodzaje pomieszczeń i wyposażenia dla koni sportowych.

   2. Użytkowanie i transport koni

   Uczeń:

   1. przygotowuje konia do jazdy wierzchem i w zaprzęgu;
   2. dosiada konia i jeździ stępem, kłusem anglezowanym i ćwiczebnym oraz galopem;
   3. wykonuje elementy i figury ujeżdżeniowe w stępie, kłusie i galopie;
   4. dobiera i dopasowuje sprzęt jeździecki do formy użytkowania konia;
   5. dobiera i kompletuje ubiór jeździecki;
   6. powozi końmi;
   7. wykonuje czynności związane z konserwacją i naprawą sprzętu jeździeckiego;
   8. przygotowuje sprzęt i dokumentację potrzebne do transportu koni;
   9. dobiera typy pojazdów do transportu koni;
   10. przygotowuje konia do transportu;
   11. wykonuje czynności związane z załadunkiem, transportem i rozładunkiem koni;
   12. wykonuje czynności związane z opieką nad koniem w czasie transportu.

   3. Prowadzenie rekreacji i turystyki konnej w gospodarstwie rolnym

   Uczeń:

   1. dostosowuje gospodarstwo rolne do utrzymania i użytkowania koni w rekreacji i turystyce konnej;
   2. dobiera formy rekreacji i turystyki konnej;
   3. dobiera konie pod kątem ich przydatności w rekreacji i turystyce jeździeckiej;
   4. organizuje rekreację i turystykę konną w gospodarstwie;
   5. przygotowuje konie do pracy w rekreacji i turystyce jeździeckiej;
   6. kontroluje stan fizyczny i stan zdrowia koni wykorzystywanych w rekreacji i turystyce jeździeckiej;
   7. przestrzega zasad bezpieczeństwa w użytkowaniu koni;
   8. organizuje imprezy jeździeckie oraz wycieczki i rajdy konne w terenie;
   9. wykorzystuje walory przyrodnicze i kulturowe regionu w turystyce;
   10. korzysta z dostępnych szlaków konnych w regionie;
   11. organizuje turystykę jeździecką;
   12. przestrzega zasad zdobywania odznak turystyki jeździeckiej;
   13. oblicza opłacalność organizowania rekreacji i turystyki konnej w gospodarstwie rolnym.

   lub

   RL.06. Jeździectwo i trening koni

   1. Chów i użytkowanie koni

   Uczeń:

   1. ocenia przydatność koni do różnych sposobów ich użytkowania;
   2. dobiera sposoby postępowania z końmi z uwzględnieniem ich cech psychofizycznych;
   3. wykonuje czynności związane z codzienną pielęgnacją i utrzymaniem koni;
   4. wykonuje czynności pomocnicze związane z okresową pielęgnacją kopyt;
   5. przestrzega zasad higieny i profilaktyki weterynaryjnej koni;
   6. rozpoznaje typowe objawy chorób i urazów koni;
   7. udziela pierwszej pomocy w przypadku zranień i wypadków koni oraz zapewnia opiekę zgodnie z zaleceniami lekarza weterynarii;
   8. przygotowuje pasze dla koni;
   9. przestrzega zasad żywienia i karmienia oraz pojenia koni;
   10. obsługuje urządzenia stosowane w chowie i użytkowaniu koni;
   11. przygotowuje konie do różnych typów ich użytkowania;
   12. wykonuje czynności związane z załadunkiem, transportem i rozładunkiem koni;
   13. stosuje przepisy dotyczące dobrostanu koni sportowych, wyścigowych, rekreacyjnych i terapeutycznych;
   14. stosuje się do harmonogramów dotyczących użytkowania koni;
   15. korzysta z dokumentacji związanej z identyfikacją i użytkowaniem koni.

   2. Nauka jeździectwa

   Uczeń:

   1. ocenia kondycję koni;
   2. dobiera sprzęt i akcesoria jeździeckie;
   3. dopasowuje sprzęt jeździecki do budowy ciała konia i jeźdźców;
   4. przygotowuje konie do treningu;
   5. stosuje pomoce jeździeckie w powodowaniu koniem;
   6. stosuje różne rodzaje dosiadu;
   7. wykonuje ćwiczenia związane z treningiem ujeżdżeniowym i skokowym koni;
   8. wykonuje ćwiczenia związane z treningiem wyścigowym koni;
   9. powozi zaprzęgiem konnym;
   10. prezentuje konie na pokazach i aukcjach;
   11. przestrzega przepisów prawa i regulaminów dotyczących jeździectwa oraz wyścigów konnych;
   12. przestrzega zasad bezpieczeństwa jeźdźców i koni;
   13. przestrzega przepisów ruchu drogowego dotyczących poruszania się wierzchem i zaprzęgiem konnym;
   14. doskonali fizyczną i psychiczną sprawność jeździecką;
   15. określa wymagania dotyczące diety i wagi jeźdźca wyścigowego;
   16. dobiera ubiór jeździecki do różnych form użytkowania koni;
   17. dba o dobrostan koni w trakcie ich użytkowania.

   3. Trening koni

   Uczeń:

   1. przestrzega zaleceń trenerów lub instruktorów jeździectwa;
   2. dobiera miejsca treningu z uwzględnieniem jego rodzaju oraz warunków środowiskowych;
   3. uwzględnia skalę szkoleniową podczas treningów koni;
   4. przygotowuje konie do pierwszego dosiadania i zaprzęgania;
   5. przestrzega zasad treningu koni z uwzględnieniem ich cech psychofizycznych, wieku oraz planowanych obciążeń treningowych;
   6. stosuje metody lonżowania koni;
   7. wykonuje czynności związane z trenowaniem koni sportowych, wyścigowych, rekreacyjnych i terapeutycznych;
   8. ocenia stan wytrenowania konia na podstawie obserwacji podczas treningu;
   9. stosuje zasady pielęgnacji powysiłkowej oraz odnowy biologicznej koni;
   10. obsługuje maszyny i urządzenia stosowane do treningu koni;
   11. oswaja konie ze sprzętem i urządzeniami stosowanymi w sportowym, wyścigowym, rekreacyjnym i terapeutycznym użytkowaniu koni.

3. WARUNKI REALIZACJI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

Szkoła podejmująca kształcenie w zawodzie technik hodowca koni powinna posiadać następujące pomieszczenia dydaktyczne:

1. pracownie hodowli i użytkowania koni, wyposażoną w: szkielet i model konia, model stajni, pastwiska kwaterowego dla koni i parcouru z ruchomymi przeszkodami, normy żywienia koni, próbki pasz i komponentów paszowych, przyrządy zoometryczne, sprzęt i akcesoria jeździeckie, różne rodzaje podków, albumy ras koni, zestaw przepisów prawa dotyczących jeździectwa, zawodów jeździeckich i transportu koni, instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy, dokumentację hodowlaną;
2. pracownię produkcji roślinnej, wyposażoną w: okazy naturalne roślin uprawnych, chwastów i szkodników, atlasy roślin, chorób, chwastów i szkodników, zielniki roślin uprawnych i chwastów, przyrządy pomiarowe czynników klimatycznych i glebowych siedliska, próbki nasion roślin uprawnych, nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, przykładowe karty technologiczne;
3. pracownię produkcji zwierzęcej, wyposażoną w: szkielety, przekroje i modele zwierząt gospodarskich, atlasy ras zwierząt, próbki pasz i komponentów paszowych, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, z drukarką, ze skanerem i z projektorem multimedialnym i z pakietem programów biurowych stanowisko oraz z oprogramowaniem do układania dawek pokarmowych, normy żywienia zwierząt gospodarskich, sprzęt do pomiarów zoometrycznych, termometry weterynaryjne, przykładowe karty technologiczne, apteczkę weterynaryjną, instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy;
4. 4) warsztaty szkolne, wyposażone w: maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji roślinnej i zwierzęcej, przekroje, modele i katalogi pojazdów, maszyn i narzędzi oraz ich części, instrukcje obsługi pojazdów i maszyn rolniczych, pojazdy do nauki jazdy, plac manewrowy do nauki jazdy.

Ponadto szkoła powinna posiadać gospodarstwo szkolne, wyposażone w: stajnię, siodlarnię, szorownię, paszarnię, wozownię, krytą ujeżdżalnię, plac treningowy, okólnik do lonżowania koni, wybiegi dla koni, budynki inwentarskie, magazyny, pola z roślinami uprawnymi, łąki, pastwiska, działkę agrobiologiczną.

Kształcenie praktyczne może odbywać się w: pracowniach i warsztatach szkolnych, placówkach kształcenia ustawicznego, placówkach kształcenia praktycznego, ośrodkach turystyki jeździeckiej oraz indywidualnych gospodarstwach rolnych specjalizujących się w chowie, hodowli i użytkowaniu koni.

Szkoła organizuje praktyki zawodowe w podmiocie zapewniającym rzeczywiste warunki pracy właściwe dla nauczanego zawodu w wymiarze 8 tygodni (320 godzin): w stadninie koni lub ośrodku jeździeckim (160 godzin) oraz w ośrodku turystyki jeździeckiej lub gospodarstwie rolnym specjalizującym się w rekreacji lub turystyce konnej (160 godzin).

Szkoła przygotowuje ucznia do kierowania ciągnikiem rolniczym z przyczepą (przyczepami) lub pojazdem wolnobieżnym z przyczepą (przyczepami). Egzamin państwowy, wymagany do uzyskania prawa jazdy odpowiedniej kategorii, jest przeprowadzany zgodnie z przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.

Szkoła powinna stworzyć warunki do uzupełniania wiedzy i umiejętności, w formie dodatkowego kursu prowadzonego w szkole, z zakresu organizowania i prowadzenia szkolenia osób w zakresie jazdy konnej po spełnieniu wymagań określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. z 2016 r. poz. 176, 1170 i 1171).

4. Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego¹⁾

¹⁾ W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie.